Linked Open Data: verschil tussen versies
(→Triples) |
|||
| (Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
Dit is een beginnetje | Dit is een beginnetje | ||
| − | '''Linked Open Data''' duidt op het ''verbinden'' van informatie uit verschillen gegevensbestanden en het ''vrijelijk uitwisselen'' van deze informatie via internet. Om dit te bewerkstelligen zijn standaardisatie van gestructureerde gegevens en (technische) protocollen noodzakelijk. In dit werkveld veel gebruikte standaarden zijn (o.a.): | + | '''Linked Open Data''' duidt op het ''verbinden'' van informatie uit verschillen gegevensbestanden en het ''vrijelijk uitwisselen'' van deze informatie via internet. Om dit te bewerkstelligen zijn standaardisatie van gestructureerde gegevens en (technische) protocollen noodzakelijk. |
| + | |||
| + | == Introductie == | ||
| + | |||
| + | bron: [https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/linked-open-data/linked-data Nationaal Archief] | ||
| + | |||
| + | Het semantisch web maakt gebruik van URI's (webadressen), om de data te definiëren. De URI's worden in een triple gebruikt voor het maken van brokjes kennis. Een triple bestaat uit een subject, predicaat en object, ook wel het Resource Description Framework (RDF). Hier volgen drie voorbeelden: | ||
| + | === Triples === | ||
| + | |||
| + | Zie de pagina [[Triple]] voor een uitgebreidere uitleg. | ||
| + | |||
| + | {| class="wikitable" | ||
| + | ! Subject !! Predicaat !! Object | ||
| + | |- | ||
| + | | Herbert G. Ponting || is geboren op || 21 maart 1870 | ||
| + | |- | ||
| + | | Herbert G. Ponting || is geboren in || Salisbury | ||
| + | |- | ||
| + | | Herbert G. Ponting || school || Trinity College | ||
| + | |} | ||
| + | |||
| + | De triple-onderdelen subject, predicaat en object maken gebruik van termenlijsten of vocabulaires. Vocabulaires bepalen de betekenis van een begrip. En zijn op het internet te vinden in bijvoorbeeld: https://lov.linkeddata.es/dataset/lov/ . In ons voorbeeld is het predicaat ‘is geboren in’ gedefinieerd door de URI http://dbpedia.org/ontology/birthPlace. De uitwerking van de triples met URI’s ziet er dan zo uit: | ||
| + | Triples met URI's | ||
| + | {| class="wikitable" | ||
| + | ! Subject !! Predicaat !! Object | ||
| + | |- | ||
| + | | http://vocab.getty.edu/ulan/500001808 || https://schema.org/birthDate || 21 maart 1870 | ||
| + | |- | ||
| + | | http://vocab.getty.edu/ulan/500001808 || https://dbpedia.org/ontology/birthPlace || https://dbpedia.org/page/Salisbury | ||
| + | |- | ||
| + | | http://vocab.getty.edu/ulan/500001808 || https://dbpedia.org/ontology/education || https://www.trinity-school.org/ | ||
| + | |- | ||
| + | |} | ||
| + | |||
| + | Deze triples kunnen verder aan elkaar gekoppeld worden. Zo kan de term Salisbury gelinked worden aan de term Groot-Brittannië. Hierdoor weet je dat Herbert G. Ponting daar geboren is. Door het aanbrengen van heel veel links ontstaat een web van data die met elkaar samenhangt; een semantisch web. | ||
| + | |||
| + | == Standaarden == | ||
| + | In dit werkveld veel gebruikte standaarden zijn (o.a.): | ||
* HTTP-URI's (Uniform Resource Identifiers), | * HTTP-URI's (Uniform Resource Identifiers), | ||
* RDF (Resource Description Framework) en | * RDF (Resource Description Framework) en | ||
* [[Ontologie|OWL]] (Web Ontology Language | * [[Ontologie|OWL]] (Web Ontology Language | ||
| + | |||
| + | == Auteursrechten == | ||
| + | |||
Voor het ''publiceren'' en ''vrij uitwisselen'' van informatie vanuit juridisch perspectief het auteursrecht van groot belang, met name het ''share alike'' recht. Voorbeelden hiervan zijn: | Voor het ''publiceren'' en ''vrij uitwisselen'' van informatie vanuit juridisch perspectief het auteursrecht van groot belang, met name het ''share alike'' recht. Voorbeelden hiervan zijn: | ||
* Creative Commons licenties | * Creative Commons licenties | ||
Huidige versie van 30 nov 2022 om 11:48
Dit is een beginnetje
Linked Open Data duidt op het verbinden van informatie uit verschillen gegevensbestanden en het vrijelijk uitwisselen van deze informatie via internet. Om dit te bewerkstelligen zijn standaardisatie van gestructureerde gegevens en (technische) protocollen noodzakelijk.
Introductie
bron: Nationaal Archief
Het semantisch web maakt gebruik van URI's (webadressen), om de data te definiëren. De URI's worden in een triple gebruikt voor het maken van brokjes kennis. Een triple bestaat uit een subject, predicaat en object, ook wel het Resource Description Framework (RDF). Hier volgen drie voorbeelden:
Triples
Zie de pagina Triple voor een uitgebreidere uitleg.
| Subject | Predicaat | Object |
|---|---|---|
| Herbert G. Ponting | is geboren op | 21 maart 1870 |
| Herbert G. Ponting | is geboren in | Salisbury |
| Herbert G. Ponting | school | Trinity College |
De triple-onderdelen subject, predicaat en object maken gebruik van termenlijsten of vocabulaires. Vocabulaires bepalen de betekenis van een begrip. En zijn op het internet te vinden in bijvoorbeeld: https://lov.linkeddata.es/dataset/lov/ . In ons voorbeeld is het predicaat ‘is geboren in’ gedefinieerd door de URI http://dbpedia.org/ontology/birthPlace. De uitwerking van de triples met URI’s ziet er dan zo uit: Triples met URI's
Deze triples kunnen verder aan elkaar gekoppeld worden. Zo kan de term Salisbury gelinked worden aan de term Groot-Brittannië. Hierdoor weet je dat Herbert G. Ponting daar geboren is. Door het aanbrengen van heel veel links ontstaat een web van data die met elkaar samenhangt; een semantisch web.
Standaarden
In dit werkveld veel gebruikte standaarden zijn (o.a.):
- HTTP-URI's (Uniform Resource Identifiers),
- RDF (Resource Description Framework) en
- OWL (Web Ontology Language
Auteursrechten
Voor het publiceren en vrij uitwisselen van informatie vanuit juridisch perspectief het auteursrecht van groot belang, met name het share alike recht. Voorbeelden hiervan zijn:
- Creative Commons licenties
- Open Data Commons licenties
MediaWiki en Linked Open Data
MediaWiki is - met behulp van extensies - een geschikt en veelgebruikt platform voor het realiseren van websites die Linked Open Data kunnen publiceren en lezen.