Ontologie
Uit MediaWikiGids
Versie door Bmulckhu (Overleg | bijdragen) op 16 jan 2019 om 16:20 (→Meta-ontologie van Semantic MediaWiki)
In de context van een kennissysteem als Semantic MediaWiki heeft het woord ontologie (en: ontology) vaak gebruikt, terwijl de precies betekenis niet wordt gegeven. Het betekent meestal zoiets als "informatiemodel" en/of "begrippenkader" of ook wel "terminologie".
Toelichting
Om te beginnen is het van belang onderscheid te maken in:
- De Meta-ontologie, oftewel het begrippenkader dat gebruikt wordt voor het kennissysteem zelf, in dit geval Semantic MediaWiki
- De domein-ontologie, oftewel het begrippenkader, dat gebruikt wordt voor het onderwerp (de inhoud) van de betreffende wiki.
Meta-ontologie van Semantic MediaWiki
Binnen Semantic MediaWiki wordt begrippen gehanteerd, die voor een deel afkomstig zijn uit de MediaWiki-jargon en het OWL-woordenboek. "OWL" staat voor Web Ontology Language, het standaard woordenboek voor het semantisch internet. In onderstaande tabel een vergelijking van terminologie.
OWL Begrip | Semantic MediaWiki jargon |
---|---|
Class | Categorie of Concept |
Datatype property | Property of Eigenschap "HasType::" |
Object property | Property of Eigenschap |
Class instantiation | Pagina categorisatie (bijvoorbeeld [[Categorie:X]]) |
Subclass of | Subcategorisatie van Categorie (bijv. [[Categorie:X]] op een categorie-pagina) |
Individual | Artikel of pagina (in de Hoofdnaamruimte) |
Instantiated datatype property | Attribuut annotatie (bijv. [[HasType::Y]]) |
Instantiated object property | Getypte link (bijv. [[X::Y]]) |
NB: In Semantic MediaWiki wordt het begrip Class (nl: Klasse) ook gebruikt voor de samenstelling van bij elkaar behorende eigenschap(pen), sjabloon, formulier en categorie. Zo is er bijvoorbeeld de pagina [[Speciaal:KlasseAanmaken]].
Taxonomie, Thesaurus en Ontology
Drie begrippen die zijn gerelateerd maar toch een verschillende betekenis hebben (al worden ze vaak door elkaar gebruikt).
De verschillen op een rij:
- Taxonomy
- Een taxonomie is de minst omvattende van de drie. Een taxonomie bevat alleen een hiërarchische indeling van de begrippen. Een categorie-boom is een voorbeeld van een taxonomie.
- Thesaurus
- Een thesaurus voegt, ten opzicht van een taxonomie, toe: eigenschappen (attributen) van de begrippen en niet-hiërarchische relaties tussen de begrippen.
- Ontologie
- Een ontologie voegt nog weer meer toe aan bovenstaande begrippen. Het gaat hierbij om axioma's (verplichte eigenschappen en relaties bijvoorbeeld) en restricties (beperkingen van relaties en eigenschappen).