Semantic MediaWiki

Uit MediaWikiGids
Versie door Ilonka (Overleg | bijdragen) op 15 jan 2019 om 10:14

Ga naar: navigatie, zoeken

Semantic MediaWiki is een uitbreiding (bestaande uit verschillende extensies) op MediaWiki en wordt gebruikt voor het opslaan van gestructureerde gegevens. De gegevens kunnen tevens bevraagd worden ("queries") en op verschillende manieren en in diverse overzichten weergegeven.

@Bmulckhu Is het mogelijk om van elke gewone wiki de Semantische estensies Wiki te maken? Zo ja, wat zijn de voorwaarden? Welke voorbereidingen moeten getroffen worden om dit mogelijk te maken? Stel dat ik bijvoorbeeld de keukenwiki semantisch wil maken zodat ik de kennis opgenomen kan toetsen en kan aangeven in welk gedeelte van de wiki de antwoorden te vinden zijn. Is dat mogelijk? Ilonka (overleg) 11 jan 2019 08:00 (UTC)

Inleiding

Een wikipagina is samengesteld uit voor mensen leesbare tekst. Deze tekst is (grotendeels) ongestructureerd en daarmee moeilijk te lezen voor niet-menselijke bezoekers. Ook het hergebruik van informatie op andere plaatsen is daardoor ingewikkeld.

Het gebruik van gestructureerde informatie opent de mogelijkheden voor hergebruik van informatie. Zie hiervoor ook Linked Open Data.

Voorstel voor tekst

Wikipedia is een internetencyclopedie en bestaat sinds 2001. Als eerste werd de Engelstalige vesie gestart maar al snel volgde in andere landen vrijwilligers met hun versie van Wikipedia. Inmiddels is Wikipedia in 293 verschillende talen beschikbaar. Op veel wikipedia's zijn artikelen over dezelfde onderwerpen en personen te vinden maar doordat iedere auteur zijn eigen schrijfstijl heeft verschillen deze teksten que opbouw en informatie(bronnen) van elkaar. Echter bepaalde informatie blijft in elke wikipedia en taal hetzelfde. Berlijn blijft de hoofdstad van Duitsland en Rembrandt van Rijn is op 15 juli 1606 geboren in Leiden.


Gestructureerde informatie

Gestructureerde informatie is informatie in de vorm van lijsten, indexen en tabellen, waarbij de informatie in de rijen en kolommen een bepaalde relatie met elkaar hebben.

Tabel: Voorbeeld van gestructureerde informatie
Index Maand Aantal dagen
1 januari 31
2 februari 28
3 maart 31
4 april 30
5 mei 31
6 juni 30
7 juli 31
8 augustus 31
9 september 30
10 oktober 31
11 november 30
12 december 31

Enkele vaktermen - veel gebruikte begrippen die betrekking hebben op het "Semantisch Web":

Thesaurus
Een gestructureerd woordenboek, waarin de betekenis en relaties tussen begrippen worden vastgelegd
Ontologie
Classificatie van begrippen en relaties. Wordt in de IT ook wel informatiemodel genoemd. Zie de pagina Ontologie voor meer informatie.
RDF
is een acroniem voor Resource Description Framework en is een internet standaard om informatie gestructureerd te beschrijven en vast te leggen. Het wordt vaak gebruik in combinatie met XML (geschreven als: RDF/XML), de schrijfwijze die lijkt op HTML.
Triple
De eenheid van gestructureerde informatie; een korte semantische zin, bestaande uit Onderwerp, Gezegde en Subject. Voor deze en gerelateerde begrippen als attribute, property, predicate, zie de pagina over Triple.
@Bart Dus als ik het goed begrijp dan begin je bij een gewone wiki met het bepalen van de Thesaurus en Ontologie voordat je een Semantische wiki kan opzetten? Maar hoe verwerk je dit dan vervolgens weer in de wiki? Ilonka (overleg) 11 jan 2019 08:07 (UTC)
Een veel gebruikt voorbeeld, in normaal leesbare tekst:
De stad Berlijn heeft x-miljoen inwoners en is de hoofdstad van Duitsland.
Hetzelfde in gestructureerde vorm:
Subject Eigenschap Waarde Toelichting
Berlijn IsHoofdstadVan Duitsland
Berlijn AantalInwoners x-miljoen
Berlijn IsType Stad

Het is nu eenvoudig voor te stellen dat dergelijk gegevens over Amsterdam, Parijs en Londen op eenzelfde manier vastgelegd kunnen worden in een tabel.

Functionaliteit

De extensie Semantc MediaWiki (en aanverwante extensies) hebben globaal gezien functionaliteit toe om:

  1. Gestructureerde informatie vast te leggen in wikitext
  2. Zoekopdrachten te doen naar- en weergave te doen van gestructureerde informatie in de wiki

Vastleggen van gestructureerde informatie

>> Nader in te vullen

  • Eigenschappen of properties
  • Speciale pagina's m.b.t. eigenschappen
  • Parserfuncties om semantische informatie vast te leggen

Overzichten maken van gestructureerde informatie

Semantic MediaWiki voegt de mogelijkheid toe om overzichten te maken op basis van de resultaten van een zoekopdracht: een semantic query.

>>> Nader in te vullen

  • Speciale pagina's voor semantische queries
  • Parserfuncties voor queries

Toepassing

Semantic MediaWik uitbreidingen worden veel toegepast op professionele en particuliere MediaWiki websites. Semantic MediaWiki wordt niet gebruikt op projecten van de Wikimedia Foundation (zij gebruiken Wikibase).

Alternatieven

Alternatieven voor Wikibase zijn:

Alternatieven voor Wikibase zijn: @Bart Ik denk dat je Semantic MediaWiki hier bedoelt?

Zie ook